Wat voor leiderschap verwachten we van een Chief Financial Officer? Vincent Timmers van Ebbinge sprak met Boele de Jonge, CFO van Vivera.

In welke transitie speelt jouw werk zich af?
We zitten in de overgang van vlees naar vegetarisch. Dat geldt voor de onderneming, Vivera was voorheen een slagersbedrijf. Maar het geldt ook voor de maatschappij, die beweegt naar meer vegetarisch eten. We groeien met 25 procent per jaar, dat betekent dat je elke drie jaar verdubbelt. Zulke enorme groei moet je goed plannen. Ook gaan we van een centrale directeur-grootaandeelhouder cultuur waarin alles door één à twee mensen werd besloten naar meer gedelegeerde verantwoordelijkheid.

Wat is jouw rol hierbij?
We zijn een voedselbedrijf met een groeipad dat meer op een internetbedrijf lijkt. In 2025 willen we 250 miljoen euro omzetten, hoe ziet dat eruit? Hoeveel machines hebben we nodig? Hoe groot moet de fabriek zijn? Dat moet je proberen te visualiseren. Een belangrijke taak van een CFO is de presentatie naar buiten. Je moet financiers laten zien wat regulier is en hoe we investeren in de toekomst. Bijvoorbeeld door te zeggen: ‘deze tien mensen zijn op de groei en de rest zat er altijd al.’

Hoe gaan jullie bij Vivera om met de coronacrisis?
We hebben ons afgevraagd: waar lopen we risico in onze supply chain? Is het de soja, zijn het de kruiden? Kunnen we wel uitzendkrachten krijgen? Uiteindelijk bleek de beschikbaarheid van desinfecterende handgel een knelpunt. Dit laat zien hoe kleine onvoorziene dingen in zo’n crisis grote effecten kunnen hebben. Je kunt daar bijna niet op plannen, het blijft veel improviseren.

Is dat één van de kernkwaliteiten van een leider?
Als leider moet je de kaders aangeven voor een team dat kan improviseren. Je moet de motivatie erin houden en duidelijk zijn over besluiten. Het begint met een goede waardenset en de moed om dit uit te dragen. Een van onze pijlers als bedrijf is the virtue of respect, dit drijft veel van onze discussies. Moeten we mondkapjes bestellen om onze medewerkers te beschermen of komt hiermee de zorg in de knel?

Er zijn weinig CFO’s die zoveel ervaring met private equity hebben. Wat vraagt dat van een CFO?
Je hebt een ondernemende en optimistische kijk nodig, zonder hierin door te schieten. Doordat je zelf participeert heb je persoonlijk een groot risico én een kans op een hoge opbrengst. Bij private equity is een CFO vaak ook statutair directeur. De CEO is de kapitein —ik geloof in het kapiteinsmodel — maar als CFO ben je net zo verantwoordelijk. Dus moet je je partners goed uitzoeken. Weten waar je zelf voor staat én waar de ander voor staat. In het uiterste geval —als je er niet uitkomt — kun je beter vertrekken dan dat je blijft vastzitten in die gouden handboeien en dingen laat gebeuren waar je niet achter staat.

Wanneer ontdekte je in jezelf leiderschapskwaliteiten?
Ik weet niet of ik ze ontdekt of ontwikkeld heb. Een van mijn eerste leidinggevende rollen staat me bij. Ik was net dertig en leidde een team met drie mannen die twee keer zo oud waren als ik. Een van hen was vaker afwezig dan de bedrijfsarts adviseerde. Toen hij weer belde met de boodschap ‘ik kom vandaag niet’, hield ik voet bij stuk. Daar moest ik wel even doorheen.

Is duurzaamheid een thema voor jou?
Ik denk veel aan mijn twee dochters. De wereld die we erven moeten we minstens zo goed of misschien nog een beetje beter doorgeven aan onze kinderen. Van de wereldwijde CO2 emissies komt een kwart uit eten, met de overgang naar vegetarische producten kun je dit halveren. Het is fantastisch dat ik de kans krijg bij dit bedrijf, want het draagt bij aan iets globaals.

Is CFO wel de juiste uitdrukking voor wat je doet?
De F is te klein omdat het alleen over financiën gaat. Als je het juridisch bekijkt zit er ook compliance in. Maar de C van compliance is ook die van conscience. ‘Chief Conscience Officer’ zou een mooi alternatief zijn. Dan moeten we wel ruzie maken met de Chief Commercial Officer over de C. Overigens vind ik dat elke Chief ethiek op zijn vizier zou moeten hebben.

Hoe blijf je fysiek en mentaal fit?
Ik doe triathlons. Meerdere keren per week probeer ik te rennen, te zwemmen of te fietsen. Een uur rennen in de omgeving van Holten, waar Vivera vandaan komt, voelt als een week vakantie.

Geschreven met medewerking van Ebele Wybenga, fotografie van Pieter Bas Bouwman.