Zelfreflectie als dé basis voor leiderschap

1. Zelfbewust

De mate van reflectie op wie we zijn, wat we doen, denken, voelen en hoe we overkomen.

Leiders van nu hebben te maken met nieuwe vraagstukken waar vaak nog geen antwoorden op zijn. Zij moeten besluiten nemen op onbekende terreinen met onbekende uitkomsten: ‘leading in the unknown’. Als we voor antwoorden niet kunnen putten uit eerdere ervaringen en kennis wordt de kwaliteit van het waarnemings- en beoordelingsvermogen steeds belangrijker. Zelfbewust-zijn is essentieel om de wereld en vraagstukken om je heen zo zuiver mogelijk te kunnen waarnemen en beoordelen. Bewustzijn van je eigen waarden, vooroordelen en overtuigingen waarmee je naar anderen en vraagstukken kijkt en het effect van jouw persoonlijke manier van leidinggeven op anderen.

2. Verantwoordelijk

De mate waarin waarde wordt gehecht aan het dienen van de belangen van alle stakeholders inclusief die van toekomstige generaties.

Bij echt leiderschap gaat het bij verantwoordelijkheid om als leider de belangen te dienen van een breed stakeholderveld. Om ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid te voelen voor de mensen om je heen en de zorg voor de wereld waarin je je begeeft
Om in gedrag en besluitvorming:
• Niet alleen aan de eigen belangen maar ook aan die van anderen in een breder maatschappelijk perspectief te denken;
• Niet alleen aan de effecten voor nu maar ook aan consequenties van besluiten voor toekomstige generaties en hun leefomgeving te denken;
• Durven te gaan staan voor iets dat verder gaat dan het economische belang.

3. Voordenkend

De mate van het hebben van een visie, beeld, droom of lonkend perspectief voor nu en de toekomst.

Marktcycli zijn veel korter geworden, veranderingen volgen elkaar sneller op. Daar moet je mee kunnen omgaan. Een Echte Leider heeft daarom een lange termijn visie, waarbij hij zich niet laat leiden door de waan van de dag. Deze visie wordt gevormd vanuit een helder beeld over waar de toekomst zich naar toe beweegt en welke plek (purpose) de leider met zijn organisatie in deze toekomst wil innemen.
Het is daarbij van belang dat een leider én weet waar hij ten diepste voor staat en wat hij nastreeft én wat van belang is voor een succesvolle toekomst van het bedrijf.

Deze kwaliteit heeft ook betrekking op het maken van keuzes vanuit de visie en met overtuiging voor deze keuzes staan.

4. Vernieuwend

De mate waarin nieuwe of onconventionele benaderingen worden toegepast om bestaande systemen en patronen te doorbreken.

Leiders van nu hebben te maken met nieuwe vraagstukken waar oude oplossingen niet langer het antwoord op zijn. Dat vraagt om nieuwe denkwijzen, werkwijzen en oplossingen. Het gaat om nieuwe, onbekende dingen uitproberen. Deze kwaliteit gaat over lef hebben om risico te durven nemen en de consequentie van mogelijk ‘niet succesvol zijn’ te aanvaarden. Om te durven experimenteren en te leren. Echte Leiders hebben een inherente veranderingsgezindheid vanuit de wil het altijd beter te doen, relevant te zijn en te blijven, om meer te bereiken. Het is geen wilde of ongerichte drive om maar te veranderen of te vernieuwen, maar een wil gedreven vanuit een strategische richting, vanuit een missie en een plan.

5. Verbindend

De mate waarin de leider in staat is om mensen te raken en te verbinden aan één gemeenschappelijk perspectief, doel en plan.

Een Echte Leider is in verbinding omdat hij luistert naar mensen, begrijpt waar een ander vandaan komt, mensen raakt en inspireert. Verbinding kent dus twee kanten. Enerzijds gaat het om het neerzetten van een visie, een purpose. Een verhaal waarmee de leider mensen inspireert, en waarmee mensen zichzelf kunnen identificeren, waar zij zich aan willen committeren. Anderzijds gaat het ook om de verbinding met de individuele kwaliteiten, overtuigingen en sentimenten. Dat vraagt empathie en inlevingsvermogen en ook dat de leider zichzelf kwetsbaar durft op te stellen.

6. Koersvast

De mate waarin de leider gecommitteerd en trouw is aan de gekozen visie in voor- en tegenspoed.

De Echte Leider heeft een visie voor de toekomst, denkt op lange termijn, wil iets bereiken en wil hiervoor gaan. Een belangrijke aanvullende kwaliteit is dat de Echte Leider ook daadwerkelijk aan deze visie vasthoudt en er naar handelt: walk the talk. Onderweg zijn allerlei af- en verleidingen om van de visie af te wijken, maar het is van belang om keuzes te maken, vasthoudend te zijn, te overtuigen of zelfs ‘door overtuigingen heen te breken’. Dit alles zonder star en inflexibel te worden en de weg om dit te bereiken tussentijds wel te kunnen aanpassen als nodig.

7. Impactvol

De mate waarin de visie daadwerkelijk gerealiseerd wordt met concreet resultaat (op schaal).

Een Echte leider heeft een visie en een droom. Zolang deze echter niet gerealiseerd wordt, er geen concrete resultaten bereikt worden, is er ook geen impact. In staat zijn om zichtbare en meetbare resultaten te bewerkstelligen is daarom een belangrijk kenmerk van Echt leiderschap. Want alleen met resultaten kan daadwerkelijke impact worden bereikt en de werkelijkheid positief veranderd worden.
Impactvol betekent ook om als leider te kunnen sturen op het steeds verder vergroten van de resultaten en gewenste impact.